Nilgün ÖZDEMİR
Dersaadet Ticaret Odası’nın kurucusu Azaryan Efendi ile başlayan ve mevcut başkan Şekib Avdagiç’e kadar süregelen tüm başkanları irdeleyen kitap, başkanların yanı sıra görev yaptıkları dönemleri de mercek altına alıyor.
Yazarlığını ve proje yönetmenliğini Mustafa Nadir Önay’ın üstlendiği kitapta yer alan bilgiye göre Azaryan Efendi, 15 yılla en uzun süre görevde kalan İTO başkanı oldu. 29 başkanın 5’i Osmanlı İmparatorluğu döneminde görev yaptı. 24 başkan ise Cumhuriyet döneminde İstanbul Ticaret Odası’na başkanlık etti.
Kitabın tanıtımı için İTO’nun Eminönü’ndeki merkez binasında gerçekleştirilen toplantıda, Şekib Avdagiç, Öztürk Oran, Murat Yalçıntaş ve Mehmet Yıldırım bir araya geldi. İTO Yönetim Kurulu Başkanı Şekib Avdagiç, toplantıda yaptığı konuşmada, “Günümüzde Türk özel sektöründen bahsedebiliyorsak, bunda Oda’nın ve başkanlarının izlediği politikanın büyük payı olduğunu belirtti. Avdagiç, “Odamız ve başkanlarımız, geniş bir coğrafyanın ihyası ve kalkınması için üstün gayret göstermişler.
O yüzden Basra’dan Selanik’e, Beyrut’tan Ohri’ye kadar ve bilhassa Anadolu’nun her ili ve her önemli ilçesinde ticarete çağdaş bir hüviyet kazandıracak Odaların kurulmasında İTO başkanlarının katkısı bulunuyor. Onlar sayesinde üretim ve ticaret, ülkemizin çağını yakalayacağı bir vasıtaya dönüşmüştür” dedi.
‘İTO İstanbul’un ticari ve üretim birikimine sahip çıktı’
İTO’nun ticaretin çok renkli, çok kimlikli merkezi olduğunu belirten Avdagiç, “İTO, 141 yılda bu ülkeyi kendi vatanı, bu devleti kendi devleti ve hâmisi bilen herkese kucak açtı. Bu yüzden de küresel bir bakış açısına sahip.
Bu toprakların ve İstanbul’un ticari ve üretim birikimine sahip çıktı. Dolayısıyla biz bu coğrafyanın tüm mensuplarının temsil edildiği bir Oda olduk. Başkanlarımızı özetle şöyle ifade edebiliriz: Üyelerimizi ve ülkemizi önce 19’uncu yüzyılın sanayi devrimine, ardından 20’nci yüzyılın uzay çağına ve nihayet 21’inci yüzyılın dijital devrimine hazırladılar.
Ancak hepsinden önemlisi; İTO başkanlarımız sayesinde biz, çağı yakalama çabasında olan bir ülkenin ticaret odası olmaktan çıkıp çağın önüne sıçrama yapacak seviyeye ulaşan bir ülkenin odası olduk” diye konuştu. Toplantıda söz alan İTO’nun eski başkanlarından Murat Yalçıntaş, “141 yıllık İTO’yu çıkartırsanız, Türk iktisat tarihinden geriye çok az şey, hatta hiçbir şey kalmaz” dedi.
Yalçıntaş, İTO’nun Türk ticaret aklının tekamül ettiği mekan olduğunu kaydederek, Oda’nın 1882’den beri ülkemizin ekonomik ve ticari politikaların özel sektör-kamu eliyle belirlendiği yer olduğunu belirtti. Şekib Avdagiç’in İTO’da yepyeni bir yol açtığını belirten Yalçıntaş, “Ticaret’in son başkanı, ticaretin dijital alfabesini yol arkadaşlarıyla birlikte yazıyor” ifadelerini kullandı.
Önay: “İTO köklü bir arşive sahip”
Kitabın yazarı ve proje yönetmeni Mustafa Nadir Önay, İTO’nun köklü bir arşive sahip köklü bir kurum olduğunu söyledi. İstanbul’da Ticaretin Başkanları çalışmasının da arşive dayalı ama yeni bilgilerle zenginleştirilen, kurum tarihine katkılar sunan bir çalışma olduğunu anlatan Önay, “Bu çalışma ile İTO’ya hizmet etmiş, başkanlık yapmış 29 şahsın hayat hikayelerini, ticari faaliyetlerini ve dönemlerinde İTO için yaptıklarını öğreniyoruz” dedi.