Giresun’da mesleği öğrenmek için 72 yıllık bıçak ustası İdris Topatan’ın çıraklığını yapan Mahir Henden, ortaya çıkardığı el yapımı bıçaklarla beğeni topluyor.
Ordu-Giresun Havalimanı’nda temizlik personeli olan 39 yaşındaki Henden, 7 yıl önce merkeze bağlı Okçu köyünde bıçak üreten 96 yaşındaki Topatan ile tanıştı. Topatan, gönüllü çıraklığını yapan Henden’e mesleki tecrübesini aktardı.
Ustasından bıçak üzerinde tığ ile kanal açma gibi incelik isteyen işlemleri öğrenen Henden, Bulancak ilçesinin Süme köyündeki 15 metrekarelik ahırı atölyeye çevirdi.
Bıçak yapımında kendini geliştiren Henden’e bu yıl Kültür ve Turizm Bakanlığı Araştırma ve Eğitim Genel Müdürlüğünce “somut olmayan kültürel miras taşıyıcısı” unvanı verildi.
Öte yandan Bulancak Kaymakamlığı iş birliğinde Halk Eğitimi Merkezi bünyesinde Süme köyünde açılacak kursta Henden’in bıçak yapımını gençlere öğretmesi için çalışma yürütülüyor.
“Giresun tarihi yılan dili bıçağını yapıyorum”
Mahir Henden, AA muhabirine, çocukluğundan bu yana bir şeyler üretme isteğinin olduğunu söyledi.
Hobi amacıyla bıçakçılığa merak saldığını dile getiren Henden, yaptığı ilk bıçağı beğenip satın almak isteyen kişiye hediye etmesiyle sipariş almaya başladığını aktardı.
Henden, işin inceliklerini İdris Topatan’dan öğrendiğini belirterek, “Ondan öğrendiğim en önemli iş bıçak üzerinde elde tığ ile kanal açmak. Bu çok meşakkatli bir iştir, kanal açmak için çok zahmet çektim, bir ay boyunca gece gündüz uğraştım, azmettim öğrendim.” dedi.
Genellikle yöresel bıçaklar üretmeye çalıştığına işaret eden Henden, şunları kaydetti:
“Giresun tarihi yılan dili bıçağını yapıyorum. Üzerinde 12 kanal bulunuyor, çepni kültüründen gelen bir bıçak. Aynı zamanda bu bıçak yörede Topal Osman Ağa bıçağı olarak da bilinir. Bu bölgedeki kuşak bıçağı, yılan dili bıçağı, kara kulak, saldırma gibi yöresel bıçaklar türkülere dahi konu olmuştur. Örnek verecek olursak, ‘Tamzara’ya vardın mı? Kama bıçak aldın mı? Saldırmayı yedikçe annem annem dedin mi?’ Bıçaklar baş tacımız, kültürel mirasımız.”
Henden, yöresel bıçakların orijinalliğinin önemini vurgulayarak, “Yöresel bıçak kültürünün değişmemesi için biz tarihi formunu bozmadan üretmeye çalışıyoruz. İdris Topatan ustamdan gördüğüm geleneği gelecek nesillere aslını bozmadan aktarmak istiyorum. Ben bunu İdris ustadan bu şekilde öğrendim.” diye konuştu.
Henden, kendisini destekleyen Bulancak Kaymakamı Ünal Koç’a da teşekkür etti.
“İnşallah daha iyisini yapar”
Bıçak ustası İdris Topatan ise askerde 2 yıl demircilik yaptığını söyledi.
Giresun’a döndüğünde bıçak yapmaya başladığını anlatan Topatan, zanaatı kendi kendine öğrendiğini belirtti.
Topatan, demirciliği ve bıçakçılığı oğulları Mehmet, Ahmet ve Hüseyin’in yanı sıra Mahir Henden’e de öğrettiğini ifade ederek, “Mahir beni duymuş, yanıma geldi, ‘Bıçak nasıl yapılıyor?’ dedi. Ben de ona kanalları gösterdim, nasıl açtığımı gösterdim, öğrettim, inşallah daha iyisini yapar.” dedi.
